Giao dịch nội gián là hành vi mua hoặc bán cổ phiếu của một công ty dựa trên thông tin chưa được công bố mà chỉ những người trong nội bộ công ty hoặc có mối quan hệ gần gũi với công ty mới biết. Những thông tin này có thể ảnh hưởng lớn đến giá cổ phiếu, chẳng hạn như kết quả tài chính, sáp nhập, hay các sự kiện quan trọng khác.
Giao dịch nội gián bị coi là vi phạm pháp luật vì nó tạo ra sự bất công bằng giữa những người có thông tin và những nhà đầu tư khác không biết gì. Ở Việt Nam, một vụ việc nổi bật gần đây là vụ bán chui cổ phiếu FLC của Chủ tịch Tập đoàn Trịnh Văn Quyết, gây ra nhiều thiệt hại cho nhà đầu tư và làm giảm niềm tin vào thị trường chứng khoán.
Quy định pháp luật
Pháp luật quy định rằng giao dịch nội gián là bất hợp pháp và chỉ được thực hiện một cách hợp pháp nếu thông tin liên quan đã được công bố công khai đủ thời gian để nhà đầu tư khác có thể nắm bắt. Tuy nhiên, chế tài xử phạt hiện tại ở Việt Nam được cho là còn nhẹ, với mức phạt tối đa chỉ 1,5 tỷ đồng, trong khi lợi nhuận từ giao dịch nội gián có thể lên tới hàng trăm tỷ đồng. Việc cải cách luật để nâng cao mức phạt và xử lý trách nhiệm hình sự là cần thiết để đảm bảo sự công bằng trong thị trường chứng khoán.
Những chú ý liên quan tới giao dịch nội gián khi đầu tư cổ phiếu
Khi bạn là nhân viên của công ty:
- Nếu bạn làm việc cho một công ty niêm yết, hãy cẩn trọng khi mua cổ phiếu của chính công ty mình. Nếu có chế độ quyền mua cổ phiếu quỹ, nên tận dụng nó. Nếu không, hãy chắc chắn rằng bạn không biết bất kỳ thông tin nào có thể ảnh hưởng đến giá cổ phiếu trước khi công bố.
Khi bạn là nhà đầu tư không thuộc nhóm đối tượng liên quan:
- Uỷ ban chứng khoán nhà nước (SEC) yêu cầu các nhân viên báo cáo thường xuyên về giao dịch cổ phiếu của họ. Bạn có thể kiểm tra các bản báo cáo này để xác định liệu nhân viên trong công ty có thực hiện giao dịch nội gián hay không trước khi quyết định đầu tư.
Kết luận
Giao dịch nội gián không chỉ vi phạm pháp luật mà còn làm giảm tính minh bạch và công bằng của thị trường chứng khoán. Các nhà đầu tư cần nắm rõ quy định liên quan để tránh rủi ro và đảm bảo rằng họ đang hoạt động trong khuôn khổ pháp luật. Việc tăng cường quản lý và chế tài xử phạt cũng là yếu tố quan trọng để xây dựng một thị trường chứng khoán vững mạnh và đáng tin cậy hơn.