Trái phiếu chuyển đổi là chứng khoán nợ cho phép trái chủ có quyền chuyển đổi thành chứng khoán vốn, cụ thể là cổ phiếu, theo quyết định của họ. Thông thường, trái phiếu chuyển đổi mang lại mức lợi suất thấp hơn so với cổ phiếu phổ thông nhưng cao hơn so với trái phiếu doanh nghiệp thông thường. Công ty phát hành không thể ép buộc trái chủ chuyển đổi mà chỉ tạo điều kiện để việc chuyển đổi trở thành sự lựa chọn tối ưu cho họ.
Ví dụ về trái phiếu chuyển đổi
Nhà đầu tư mua trái phiếu chuyển đổi của công ty A với mệnh giá 1 triệu đồng, lãi suất 5% và thời hạn 5 năm. Tỷ lệ chuyển đổi là 25:1, nghĩa là nhà đầu tư sẽ nhận 25 cổ phiếu nếu thực hiện quyền chọn chuyển đổi. Giá chuyển đổi hiệu quả là 40.000 đồng/cổ phiếu. Sau 3 năm, nếu giá cổ phiếu tăng lên 60.000 đồng, nhà đầu tư có thể chuyển đổi và nhận 25 cổ phiếu trị giá 150 triệu đồng. Ngược lại, nếu giá cổ phiếu giảm xuống 30.000 đồng, trái chủ có thể quyết định không chuyển đổi và nhận lãi suất 250.000 đồng trong 5 năm cùng mệnh giá trái phiếu khi đáo hạn.
Ưu và nhược điểm của trái phiếu chuyển đổi
Đối với nhà đầu tư (trái chủ):
Ưu điểm:
- Được hưởng mức lãi cố định khi chưa chuyển đổi và không phải chịu rủi ro từ biến động giá cổ phiếu.
- Quyền lựa chọn chuyển đổi sang cổ phiếu khi giá cổ phiếu tăng.
- Giá thị trường của trái phiếu chuyển đổi thường ổn định hơn giá cổ phiếu trong thời kỳ thị trường giảm.
Nhược điểm:
- Chỉ được hưởng lãi suất thấp hơn so với trái phiếu thông thường nếu không chuyển đổi.
- Có thể thua lỗ nếu công ty không thanh toán lãi và gốc đúng hạn.
- Thời gian chuyển đổi dài có thể tiềm ẩn rủi ro.
Đối với doanh nghiệp phát hành:
Ưu điểm:
- Lãi suất trái phiếu chuyển đổi thấp hơn trái phiếu thông thường, giúp huy động vốn với chi phí thấp.
- Giảm nợ khi trái phiếu được chuyển đổi sang cổ phiếu.
- Tạo thêm kênh huy động vốn khi việc phát hành cổ phiếu và trái phiếu không thuận lợi.
Nhược điểm:
- Khi nhà đầu tư chuyển đổi, số lượng cổ đông tăng lên, có thể dẫn đến thay đổi trong kiểm soát và điều hành công ty.
- Vốn chủ sở hữu bị pha loãng khi số cổ phiếu tăng lên.
- Lợi tức trái phiếu được tính vào chi phí, ảnh hưởng đến lợi nhuận sau thuế của công ty.
Kết luận
Trước khi quyết định đầu tư vào trái phiếu chuyển đổi, nhà đầu tư nên nghiên cứu kỹ về công ty phát hành, bao gồm tình hình kinh doanh và các báo cáo tài chính, để đảm bảo tính an toàn và hiệu quả cho khoản đầu tư của mình.